HILVERSUM
Muziekcentrum van de Omroep
Hoog van de toren blazen
Tegenwoordig heet het Muziekcentrum van de Omroep, of kortweg MCO en je moet er wel naar zoeken tussen de lommerrijk gelegen villa’s tegen de wijk Trompenberg. Maar in 1930 was er ruimte genoeg om het te bouwen.
De Vereniging van Arbeiders Radio Amateurs, de VARA, was twee jaar eerder in zo’n villa getrokken aan de Heuvellaan en had ambitieuze plannen met radio.
De vereniging bestond vijf jaar en telde toen honderdduizend leden. Daar hoort natuurlijk een studio bij. Dus verrees naast de villa de allereerste radiostudio van Nederland.
Van VARA-studio tot Muziekcentrum van de Omroep
De aanbouw van een heuse radiostudio, 1931, werd volledig bekostigd door leden met de actie ‘Geef ons uw kwartje’. Voor de opening van deze studio trokken meer dan 125.000 trotse leden in optocht langs de studio, de oudste studio in Nederland die voor radiodoeleinden werd gebouwd.
De omroepvereniging kreeg toen een grote en kleine radiostudio met een toren. Als je voor de ingang staat, is dit het linkerdeel; het deel met de dubbel geknikte kap en de grote ranke toren. De stijl is een voorbeeld van het Nieuwe Bouwen. Het gebouw leek een beetje op een boerenschuur, want de architecten Eibrink en Snellebrand ontwierpen een hoge ruimte met een geknikt dak. Maar dat had een reden. Zo ontstond een hele goede akoestiek. Wel belangrijk voor een radiostudio waar muziek gemaakt wordt.
De toren is een verhaal op zich. Waarom en waarvoor? Wie het weet mag het zeggen! Uit beige geëmailleerde bakstenen opgetrokken. Een open trap naar een bordes met vlaggenmast en binnenin de schoorsteen. De stijl wordt constructivistisch genoemd. Wellicht toentertijd een goed imago voor een socialistische omroepvereniging. De radiogids van 1932 schreef lovend over de stijlvolle, monumentale bouw met de streng zakelijke en krachtig sobere uitvoering. De schrijver vond het een “waardige huisvesting voor de jonge, sterke Arbeidersomroep”.
In de jaren ’50, ’60 en ’90 van de vorige eeuw volgden verschillende uitbreidingen en werd onder andere een uitwaaierende concertzaal (Studio 1) toegevoegd en in de jaren ’90 een nog grotere concertstudio (Studio 5, de vaste repetitie- en opnamestudio van het Radio Filharmonisch Orkest). In totaal kent het complex 11 studio’s en verschillende kleinere ruimtes.
Begin jaren ’90 vertrok de VARA naar het Media Park en werden de radio-ensembles, die dringend behoefte hadden aan eigen repetitie- en opnamefaciliteiten, hier gehuisvest. Het Muziekcentrum van de Omroep was geboren.
Nu geeft de stijl Het Nieuwe Bouwen niet de garantie voor eeuwig behoud. In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte I is vastgelegd dat het MCO op 1 januari 2015 zou worden afgeschaft. Daartoe zou de jaarlijkse overheidssubsidie van 31 miljoen euro aan het MCO stapsgewijs worden afgebouwd. Met ingang van 2015 zou het MCO niet meer door de overheid worden gesubsidieerd. Maar begin december 2010 maakte het kabinet Rutte toch ineens bekend dat afschaffing van het MCO niet meer werd beoogd. Reden hiervoor was het grote protest uit de samenleving evenals het inzicht dat de programmering van livemuziek een belangrijke taak is van de omroep. Maar toch blijft de toekomst van deze bijzondere studio onzeker. Het MCO zal zijn hoge toren nog goed kunnen gebruiken; om goed vanaf te blazen.
Dat doet het met de huidige spelers; het Radio Filharmonisch Orkest, het Groot Omroepkoor en het Metropole Orkest.
Rijksmonument
Gemeentelijk Monument
Foto’s
Verhalen
Beelden kijken en luisteren
Weggehaald van het Mediapark waar ze tussen de bomen stonden en waar niemand ze goed kon zien, zijn Ot en Sien nu weer terug op hun plek bij het MCO-gebouw aan de Heuvellaan 33.
Het beeld is een werk van de Belgische beeldhouwer Oscar Jespers (1887-1970). Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste modernistische beeldhouwers in België. Het werk (1962) bestaat uit een vrouwenfiguur en een iets groter mannenfiguur. Jespers wilde een natuurlijke verbinding realiseren tussen de oorspronkelijke studio uit 1931 en de voorgevel van de toen net opgeleverde technische vleugel. Deze beeldengroep ‘Kijken en luisteren’ werd in de volksmond Ot en Sien genoemd.
“Nadat de VARA moest verhuizen wegens bezuinigingen hebben zij de beelden ook meegenomen”, vertelt Sabien Stols, communicatie MCO. “We willen het MCO weer een wat meer publieke functie geven, dus we willen de beelden terugbrengen naar de oorspronkelijke situatie.”
Restauratie Peirra Palla Orgel
Een opmerkelijk project in het Muziekcentrum van de Omroep is de bouw van een groot concertorgel in Studio 1. Het gaat om het orgel dat vanaf 1936 in de studio van de AVRO stond en beroemd werd door de bespelingen van Pierre Palla
Het Pierre Palla Concertorgel bestaat uit een imposante speeltafel en twee orgelkamers vol pijpwerk, slagwerk- en percussie-instrumenten, en bijzondere componenten als een brandweerbel, de tamtam, Chinese gong, regengeluiden, vogelgeluiden en kerkklokken. Het orgel is een van de grootste originele theaterorgels van Nederland en een van de best bewaard gebleven exemplaren van Europa. Het is aangekocht door de stichting Pierre Palla Concertorgel. Het streven is om het concertorgel, dat inmiddels is geregistreerd als rijksmonument, begin 2019 voor het eerst in het Muziekcentrum van de Omroep te laten klinken.
Meer informatie in een artikel van Albertus Perk.